"De meerderheidspartijen moeten zich niet verschuilen achter de administratie, maar zélf hun beleid kunnen verantwoorden." - Michiel Segaert

Opinie van Michiel Segaert, mandataris voor Groen in Destelbergen

Plukboerderij Grondig: een mooi project

Het belang en de meerwaarde van een initiatief als Plukboerderij Grondig, staat voor Groen buiten kijf: het is een ecologisch project, gemeenschapsbevorderend en past met zijn agrarische karakter perfect in onze landelijke gemeente. Als één van de grootste CSA-boerderijen van Vlaanderen (gemeenschapsondersteunde landbouw) zou dit een uithangbord voor Destelbergen moeten zijn. Over het dossier Grondig - en laten we het nu eventjes oneerbiedig herleiden tot een bouwdossier - kan ik op zich tientallen opiniestukken schrijven. Het dossier is soms erg technisch en kan daardoor verwarrend zijn. De hamvraag waarover ik me nu buig is echter: kan de burger erop vertrouwen neutrale en objectieve informatie hierover te kunnen winnen in de officiële overheidscommunicatie hierover?

"La question (à) Jambon": wat is politiek neutrale overheidscommunicatie?

Op 20 september lanceerde de website en het facebookkanaal van de gemeente een visie over Plukboerderij Grondig. Dergelijke overheidscommunicatie hoort apolitiek te zijn: administraties verdedigen wel de correcte uitvoering van het beleid, niet de politieke beleidsbeslissingen die erachter zitten. Het is misschien een nuance, maar wel een belangrijke: de burger heeft recht op correcte informatie van de overheid, ongeacht welke partijen op dat moment mee aan de knoppen zitten van het beleid. Die neutrale communicatie is niet altijd eenvoudig en belandt soms in een grijze zone. Net die grijze zones maakten voorwerp uit van een officiële vraag van Jeremie Vaneeckhout (Groen) aan Jan Jambon (N-VA). Verwijzend naar de relevante regelgeving, noemde dhr. Jambon in zijn antwoord o.a. de volgende criteria: "dat de informatie correct, betrouwbaar en accuraat is, dat zij relevant is en gericht verspreid wordt, en ten slotte dat zij ook tijdig en systematisch wordt verspreid".

• Is deze visietekst correct, betrouwbaar en accuraat?
  De tekst bevat veel wollig en vaag taalgebruik, maar 'warme harten' kunnen niet bepaald op betrouwbaarheid worden afgetoetst. Bevat de tekst, net als andere soortgelijke teksten, verwijzingen naar de juridische basis of ruimere strategische visie waarop de besluitvorming is gebaseerd? Maakt het een inkijk mogelijk op de stappen die genomen zijn in de besluitvorming, de aard van het overleg en de bewandelde pistes? Verklaart het waarom er plots geen enkele constructie meer mogelijk zou zijn, terwijl het College een aantal maanden terug nog beweerde een kleinere constructie wel te kunnen toelaten?  Helaas niet. Men kan moeilijk beweren dat deze communicatie als betrouwbaar en accuraat kan worden beschouwd, als men eenzijdig zoveel aspecten van het dossier onbelicht laat. Ook het beeldgebruik, een wat desolaat uitzicht van voor de eigenlijke opstart van de boerderij, is naast de datum van 20 september 2023 op zijn minst een misleidende voorstelling van de huidige realiteit.
• Is deze visietekst relevant en gericht verspreid?
  De nieuwsberichten van Gemeente Destelbergen zijn normaal gezien technisch en/of praktisch van aard. Deze plotse focus op één van de vele bouwdossiers waarmee de gemeente in aanraking komt, is in die zin vreemd. Waarom vindt men deze communicatie relevant? Er worden toch ook geen 'visies' gepubliceerd over bv. het bouwdossier rond het Safaribos of de appartementsblokken aan de Schelde? Een (apolitieke) verklaring voor deze publicatie is niet te vinden. 
• Is deze communicatie tijdig en systematisch?
  Als directe aanleiding om nu te communiceren over dit dossier, wordt de Openvelddag van Grondig benoemd. Als communicatie over dit specifieke dossier relevant wordt gedacht, is het vreemd dat hiervoor  een politiek eerder dan administratief relevante timing als richtsnoer dient. Nog vreemder is het dat die relevant gedachte informatie niet systematisch werd opgevolgd doorheen de diverse ontwikkelingen in dit dossier. Of kan je dit, zoals het bijhorende Facebookbericht beweert, koppelen aan een bekommernis om 'eenzijdige informatie' die er nu over circuleert? Ik beklaag de ambtenaar die systematisch dergelijke visies moet publiceren voor alle dossiers in de gemeente, waarover het debat op social media soms ongenuanceerd verloopt!

Het College moet zich zélf verantwoorden

Nog in hetzelfde antwoord van Jan Jambon staat te lezen: "Het is in een democratisch bestel normaal en zelfs wenselijk dat politici en politieke partijen zich via hun eigen kanalen richten tot de bevolking, tot hun kiezers." Ik ga hiermee akkoord. In de kwesties rond apolitieke overheidscommunicatie is de bekommernis vaak dat administraties voor de kar van politici worden gespannen om krediet te krijgen voor populaire beslissingen. Het omgekeerde, politici die zich voor onpopulaire beslissingen verstoppen achter officiële overheidscommunicatie, is minder gebruikelijk, maar uiteindelijk even incorrect. Deze 'visie' uitbrengen vanuit Gemeente Destelbergen, wekt ten onrechte de indruk dat de weigering gaat om een administratief, technisch gegeven. Ze werd echter door het College van Burgemeester en Schepenen gestemd op basis van subjectieve concepten als 'esthetiek', zonder enige juridische belemmering om dit dossier toch goed te keuren. Het is dan ook correcter als de partijen die dit College uitmaken hun standpunt verdedigen via de partijpolitieke kanalen, niet via overheidscommunicatie.

Het zal je maar overkomen als burger en ondernemer, dat objectief gedachte overheidscommunicatie wordt ingezet om de publieke opinie tegen je te keren in een politiek proces. Met wat goede wil, kan je zeggen dat deze communicatie zich nog binnen een grijze zone bevindt, maar het gaat dan op zijn minst om erg donkergrijs. In ieder geval spreekt in deze gang van zaken duidelijk minder de bekommernis om 'een warm hart', als wel die om schone handen.